İstanbul
Halkalı

AŞI HAFTASI

Sayın Velimiz,

Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesi, 2005 yılında, aşılamanın desteklenmesini savunmak için “Aşı Haftası” yapılmasına karar vermiştir. 22-27 Nisan tarihleri arasında düzenlenen 10. Avrupa  Aşı Haftasında ana tema;  bağışıklamanın  önemine vurgu yaparak farkındalığı ve aşı kapsayıcılık oranlarını artırmak olarak belirlenmiştir.

Aşı Nedir? İnsan ve hayvanlarda hastalık yapma yeteneğinde olan virüs, bakteri v.b. mikropların hastalık yapma karakterlerinden arındırılarak ya da bazı mikropların salgıladığı zehirlerin(toksin) etkilerinin ortadan kaldırılarak, geliştirilen biyolojik maddelere aşı denir.

Aşı Nasıl Etki Eder? Aşılar, belirli bir hastalığa yakalanmadan önce kişilere ulaşıp onların bağışıklanmalarını sağlamak amacıyla verilir. Vücutta savunma mekanizmasını uyararak hastalık etkenini tanıyan ve bu etkenle karşılaşıldığında onu yakalayıp yok eden koruyucu maddelerin (antikor) oluşmasını sağlar. Bu şekilde aşılanan kişi aşılandığı hastalıklara karşı dirençli (bağışık) olur.

Aşılar Hangi Hastalıklardan Korur?  DaBT difteri, boğmaca ve tetanozdan, polio aşısı çocuk felcinden, Hep-B aşısı B tipi sarılık, siroz ve karaciğer kanserinden, Hib aşısı menenjit, zatürre ve orta kulak iltihabından, BCG aşısı veremden, KKK aşısı, kızamık, kabakulak ve kızamıkçıktan, Konjuge  pnömokok aşısı ise zatürre, beyin iltihabı ve kan zehirlenmesinden, Suçiçeği aşısı su çiçeğinden ve Zonadan korur.

Aşı yapılmazsa ne olur? Aşı ile önlenebilir hastalıkların görülme  sıklığı artar. Aşılanarak bağışık hale gelmiş bireylerin oluşturduğu toplumlar, hastalıkların  yayılmasına karşı direnç gösterirler.Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, aşılama sayesinde yılda yaklaşık üç milyon çocuk ve üç milyon erişkinin ölümünün önüne geçiliyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün 2010 yılı raporuna göre dünyada bir yıl içerisinde 5 yaş altında yaklaşık 1,5 milyon çocuk "aşı ile korunabilen hastalıklar" nedeniyle hayatını kaybediyor. Bu çarpıcı rakamların yanı sıra 750 bin çocuk da aşıyla önlenebilen hastalıklara bağlı sakatlıklardan korunabiliyor.

 Aşılama ile önlenen yaklaşık 6 milyon ölüm vakası, dünyanın elde ettiği en önemli başarılardan biri. Ancak halen 3 milyon çocuk aşıyla önlenebilen hastalıklardan yaşamlarını kaybediyor. Sadece kızamık ve tetanoz aşısı yapılmadığı için yılda yaklaşık 1 milyon 300 bin çocuk hayata veda ediyor.

 Aşılar hedef dışındaki hastalıkları da engelliyor. Çocuk ve erişkinlere yapılan aşılamalar sonucu yaşam süresi artıyor. Erişkinlere yapılan, özellikle grip ve pnömokok aşıları kronik hastalıkları olanlarda pulmoner, kardiyovasküler ve serebrovasküler hastalık sorunlarını yüzde 20 oranında azaltıyor. Bazı aşılar ile hedef hastalık dışında aşı ile önlenebilen hastalığın zemin hazırladığı hastalıkların da önüne geçilebiliyor. Bu konuda en iyi örnek grip aşısı. ABD ve Finlandiya’da yapılan çalışmalar grip aşısının grip enfeksiyonlarına bağlı olarak gelişebilen orta kulak enfeksiyonundan korunma oranını yüzde 30’a çıkardığını gösteriyor. Kızamık aşılaması ise kızamık dışında ishal, pnömoni, keratomalazi ve malnütrisyon hastalıklarının önlenmesinde de etkili.

Aşılar antibiyotik kullanımını azaltıyor. Aşılamanın bir diğer önemli faydası da antibiyotik kullanımında azalmaya neden olabilmesi. Enfeksiyonların önlenmesini sağlayan aşılar böylece antibiyotik kullanımının da azalmasını sağlıyor. ABD’de konjuge pnömokok aşısının 2000 yılından itibaren uygulanması sonrasında 2004 yılında yapılan çalışmalarda invazif pnömokok enfeksiyonlarında penisiline dirençli tiplerde yüzde 57, çoklu antibiyotik direncinde ise yüzde 59’luk bir azalma olduğu tespit edildi. Pnömokok aşılaması sayesinde toplam hasta, hasta yatışı, menenjit ve sekelleri (sakatlanma) sayısı düşüyor. Antibiyotik kullanımı ve direnç gelişmesi azalıyor. Böylece sağlıklı nesiller yetişiyor ve sağlık için çok daha az mali harcama gerçekleştiriliyor.

Sizlerden Beklentilerimiz nelerdir?

·         Aşılamanın önemini her fırsatta vurgulayalım.

·         Çocuklarımızın aşılanmasını sağlayalım.

·         Aşılama ile sağlıklı bir geleceğe doğru çocuklarımızla birlikte sağlıklı adımlar atalım.

·         Erişkinler ve risk gruplarındaki bağışıklama çalışmalarını destekleyelim.

Aşı uygulamaları, Aile Sağlık Merkezlerinde ve hastanelerde yapılmaktadır. Aşı takviminde yer alan aşılar Sağlık Bakanlığına bağlı kurum ve kuruluşlarda ücretsiz olarak uygulanmaktadır.

Kaynaklar:

Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Aşı ile Önlenebilir Hastalıklar Daire Başkanlığı

http://www.amerikaninsesi.com/content/kuresel-asi-programlari-hala-yetersiz/1672976.html

http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-17519/asiyla-hastaliklari-asiyoruz.html?vurgu=a%C5%9F%C4%B1