ANNE BABA TUTUMLARI

ANNE-BABA TUTUMLARI

Okul öncesi dönem, çocukların çevreleri ile etkileşimlerinden en çok etkilendikleri dönemdir. Çocuk yetiştirmede, anne-baba tarafından çocuğun gelişim dönemlerinin özelliklerinin neler olduğunun bilinmesi büyük önem taşır.

Çocuğa karşı sergilenen anne-baba tutumlarını etkileyen birçok etken vardır, bunlar;

• Anne babanın beklentileri,
• Toplumun değer yargıları,
• Anne ve baba olmaya hazır olma,
• Anne ve babanın kendi çocukluk deneyimleri,
• Anne ve baba arasındaki ilişki,
• Çocukların sayısı vb.

Çocuğun yaşamı boyunca, büyük etkileri olan anne-baba ve çocuk ilişkisinin temelinde, anne-babaların çocuklarını yetiştirirken benimsedikleri anne-babalık rolleri yatmaktadır. Çocuklar bu temel tutumlara karşılık verecek şekilde biçimlenmekte ve anne-babanın tutumları doğrultusunda davranışlar kazanmaktadır. Davranışlarımızın birçoğunun öğrenme yolu ile kazanıldığı göz önünde bulundurulduğunda anne-babanın tutumlarını çocuğun biçimlenmesindeki rolü daha da açığa çıkmaktadır.

Bebek, çocukluğa doğru yeni beceriler kazanmaya, davranışlarını kendisi kontrol altına almaya başlar. Bu dönemde ailenin yönlendirmesi çocuğun gelişimi üzerinde çok etkili olur. Hatalı anne baba tutumu sağlıksız bir gelişimin başlıca kaynağı olabilir. Anne-baba, bazen çocuğa çok şey vererek onun kendi gelişimine yön vermesini engelleyebilmektedir. Bazen de çok az şey vererek ona gerekli desteği sağlayamaz ve uygunsuz davranışlara neden olur. Dolayısıyla anne, baba ve ailenin diğer bireylerinin çocukla olan etkileşimi, çocuğun ileride nasıl bir birey olacağını şekillendirmektedir.

Ailede; anne babanın çocukla nasıl iletişim kurduğu, istenilen davranışların nasıl kazandırdığı, çocuğun aile içinde bir birey olarak kabul edilip edilmediği, sevginin nasıl ifade edildiği gibi hususlar anne baba tutumunun nasıl olduğunu belirler.

Uygun anne- baba tutumlarının, çocuğun sosyal gelişimindeki etkileri şöyle sıralanabilir:

• Çocuğun sosyal kabul görebilmesi için gerekli şartları hazırlar.
• Çocuğun ilgi ve yeteneklerine uygun isteklerin gelişimini destekler.
• Çocuğun yaşam ortamına uyum sağlarken rastladığı sorunlara çözüm getirir.
• Aile, çocuğun grup içinde dengeli bir birey olabilmesi için güven duygusu aşılar.
• Okul ve sosyal yaşamda başarılı olabilmeleri için çocuğun yeteneklerini geliştirir.
• Uyum için gereken sözlü, toplumsal, eylemsel alışkanlıkların kazanılmasına yardımcı olur.
• Sosyal açıdan kabul edilmiş davranış biçimlerinin gelişimi için gerekli yönlendirmeyi yapar.