Eskişehir
Çocuğun Dünyasında Oyunun Önemi
Oyun; özellikle çocukluk döneminde insanın bedensel ve zihinsel gelişimine katkıda bulunan, duygu ve düşüncelerini rahatça ifade edebildiği bir faaliyettir. Çocuğun yaşamının doğal bir parçası kabul edilir. Çocuğun yaratıcılığını ortaya çıkarır ve çocuğa beceri kazandırır. Oyun; çocuğun isteklerini, amaçlarını anlatan, onu isteklerine kavuşturan ve hayata hazırlayan en etkili araçlardan biridir (Çoban ve Nacar, 2006).
Oyun, dışarıdan bir etki olmadan kendiliğinden oluşan içgüdüsel bir faaliyettir. Çocuk ruhsal ve bedensel gelişiminin en belirgin özelliği olan bu etkinlikle, bilinçsiz ve amaçsız bir şekilde koşar, güler ve bağırır. Oyun, çocuk için mutluluk ve neşe kaynağıdır. Aynı zamanda çocuğun yönelimlerini geliştirerek onu iş hayatına, sosyal ve gerçek hayata adım adım hazırlar (Güneş, 2003).
Oyuncak ise, anlam açısından oyunun ayrılmaz bir parçasıdır. Oyunun çocuğun hayatındaki yeri göz önüne alındığında oyuncağın da önemi belirginleşir. Oyuncak seçimi, çocuğun gelişimi açısından üzerinde durulması gereken bir konudur. Günümüzde oyuncaklar oldukça çeşitlidir. Farklı maddelerle oluşturulan, farklı özellikler taşıyan oyuncaklar mevcuttur. Fakat en iyi oyuncak çocuk tarafından sevilen, ona haz veren oyuncaktır. Oyuncak, çocukta merak duygusunu güçlendirmeli, kaslarını geliştirmeli, hayal gücünü zenginleştirmelidir (Egemen, Yılmaz ve Akil, 2004).
Çocukların her alanda gelişimi ile oyun arasında sıkı bir bağ vardır. Özellikle okul öncesi dönemde çocuğun oyuna sevk edilmesi için yetişkinlerin davranış ve tutumları da önemlidir. Yetişkinler çocukların oyundan yeterince faydalanabilmeleri için onlara gerekli araçları, ortamı ve oyun süresini iyi ayarlamalıdır. Öğretilecek oyunlar, çocukların gelişim düzeyindeki farklılıklar göz önüne alınarak seçilmelidir. Oyuna başlama bakımından durgunluk gösteren çocuğa karşı ısrarcı bir tutum sergilenmemelidir. Çocuk oyuna özendirilmeli fakat zorlanmamalıdır. Oyun sırasında yardım isteyen çocuktan yapacağı hareketi önce kendisinin denemesi istenir. Çocuğun yapamayacağını anlayınca herhangi bir olumsuz tepki göstermeden yardım edilir. Çocuk oyun oynarken geriden izlenmeli, oyuna müdahale edilmemelidir. Oyunda çocuğun dikkatinin yoğunlaşması, bedenini kullanmadaki becerisi ve ilgisi yetişkinlere bağlıdır (Poyraz, 2006).
Kaynaklar:
Çoban, B. ve Nacar, E. (2006). İlköğretim 2. Kademe Eğitsel Oyunlar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Egemen, A., Yılmaz, Ö. ve Akil, İ. (2004). Oyun, Oyuncak ve Çocuk. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 5(2), 39-42.
Güneş, A. (2003). Okullarda Beden Eğitimi ve Oyun Öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Poyraz, H. (2003). Okul Öncesi Dönemde Oyun ve Oyuncak. Ankara: Pegem Yayıncılık.