Samsun
Okul Öncesi Eğitim Kurumu Seçimi
Bireyin eğitiminin başladığı ilk yer ailedir. Ailenin bir süre tek başına yürüttüğü bu sürece bir süre sonra okulöncesi eğitim kurumları çocuğun eğitim hayatına dahil olmaktadır. Okul öncesi eğitim kurumları çalışan ebeveynlere destek olurken çocuğun bulunduğu gelişim dönemine göre gerekli bakım ve eğitim hizmetlerini profesyonel bir şekilde sunan kurumlardır. Çocukların bütünsel gelişimini desteklemek adına fiziksel, duygusal, sosyal, duygusal ve bilişsel gelişimini destekleyecek donanımla hizmet sunmalıdır. Bu sistematiğe uyan kurum programları öğrenciyi gelecek eğitim basamaklarına hazırlarken, kendini nitelikli ve doğru ifade eden, yaratıcı düşünce gücünü geliştiren, yaratıcı soru sorma becerilerini ifade edebilen, sosyal ilgisi yüksek birey olarak yetişmesini destekler.
UNICEF, okulöncesi eğitimini “yaşama en iyi başlangıç” olarak tanımlıyor. Bu süreçte yaşamsal öneme sahip olan hizmetlerin sunumunu ve eşit hakların gözetilmesi gerektiğini savunuyor.
Okul öncesi eğitim kurumunu seçerken; kurumun eğitim programı, daha önce yapmış olduğu çalışmalar, hizmet sunduğu daha önce mezun ettiği öğrenciler hakkında edinilen bilgiler, okul içinde bulunan araç-gereçler, eğitime, çocuk gelişimine olan bakış açıları hakkında bilgi edinmek önemlidir. Kurumun öğrencinin hem sosyal, hem zihinsel, hem fiziksel aktivitelerle bütünsel olarak sunduğu eğitim programının olması önemli bir noktadır.
Okulöncesi eğitim kurumunu seçerken sürekli iletişimde olacağımız bireyler olan okul müdürü, sınıf öğretmenleri, ilgili kat görevlileri, okulun aşçısı, psikolojik danışmanı/psikoloğunun çocuklarla olan iletişimi, var olan güven ilişkisi, güler yüzlü olması süreci olumlu etkileyen etkenlerdendir. Sunulan hizmetlerin temiz, hijyen kurallarına dikkat edilen bir kurumda olması önemlidir.
Anaokulu öğrencinin yoğun akademik çalışmalarla tek yönlü gelişiminin destekleneceği bir alan olmamalıdır. Öğrencinin bütünsel olarak destekleneceği, yaparak yaşayarak öğrenme imkanlarının sunulduğu, açık ve kapalı alanlarda oyun oynama, keşfetme, paylaşma duygularını yaşadığı alanların sunulması gereklidir. Anaokulunda gelişim eğitim çocukların fiziksel, zihinsel, sosyal gelişimlerini destekleyecek donanımı bünyesinde bulunduran kurumdur.
Okul Öncesi Kurumu Seçiminde Dikkat Edilmesi Gereken Etmenler
1-Öğretmen
Okulöncesi kurumunu seçerken öğrenciyle birebir iletişimde olacağı, dokunuşlarının doğrudan etki edeceği kişi olan öğretmen seçimi çok önemlidir. Okulun sunduğu tüm imkanları işlevsel hale getiren, öğrencileri ile birebir ilgilenerek var olan eğitim programını öğrencilerin öğrenme stillerine göre sunan donanımlı, dinamik bir yapı olması önemli bir etkendir.
Sınıf öğretmeninin öğrencinin ihtiyaç ve gelişim dönemi özelliklerine göre yaklaşımı sunulan hizmetin niteliğini artırır. 0-3 yaş grubu öğrencisinin kişisel bakımı, tuvalet eğitimi, yemek yeme düzeni, öğle uykusu düzeni çocuğun temel ihtiyaçlarını karşılamak bu becerilerin öğretimini sağlamak önemlidir.
3-6 yaş grubu öğrencisinin kendini ifade etme becerisi, sorumluluk bilinci, paylaşma, yardımlaşma, analitik/eleştirel düşünme biçiminin desteklenmesi, öz bakım becerilerini tek başına yerine getirebilme gibi konularda destekleyecek etkinlik programının yapılması, öğrencilerin öğrenme biçimlerine göre sunmak okulöncesi öğretmeninin niteliklerindendir.
2- Kültürel ve Bireysel Farklılıklar
Okul öncesi eğitim kurumlarında eğitim programının modelinin farklılıklara hitap etmesi için programın bireysel farklılıklara dair çalışmalarına dikkat etmek gerekir. Eğitim programı çocukların bireysel farklılıklarına cevap verecek şekilde düzenlenmeli. Öğrencilerin öğrenme stillerine göre düzenlenen etkinlik programı, branş derslerinin hepsinde ele alınması öğrencilerin öğrendiklerini kalıcı hale getirmesini sağlayacaktır.
3-Branş Dersleri
Okul öncesi eğitimi sürecinde öğrencinin akademik donanımı söz konusu değildir. Bu süreçte amaç bilgiyi doğrudan öğretmek değil, öğretilecek bilgiler için kazandırılması gereken ön becerileri kazandırmaktır. Bu becerileri kazandırmak için yapılan bilgiye hazırlık çalışmaları ile öğrencinin merak pekiştirilerek sürecin doğru yönetimi gerçekleşir. Branç derslerinin uygulanma şekli, etkinliklerin çocukların yaş gruplarına göre düzenlenmesi önemlidir.
Yapılan etkinliklerin sanat, bilim, akademik çalışmalar, sportif faaliyetler, kültür-sanat çalışmaları, yabancı dil etkinlikleri olarak dağılım göstermesi Öğrencilerin zihinsel gelişimi açısından önem arz etmektedir. Yapılan etkinliklerin çeşitlendirilmesi öğrencilerin kendi yeteneklerini keşfetme sürecini olumlu olarak etkilerlerken, farklı dokunuşlarla ele alınması öğrencilerin analitik düşünme becerilerini geliştirmektedir. Son dönemlerde yapılan eğitim araştırmalarına göre erken çocukluk dönemindeki yabancı dil eğitimi öğrencinin zihinsel gelişimini desteklerken bilgilerin etkin ve kalıcı olduğunu göstermektedir, görüşülen kurumun yabancı dil öğretimine verdiği önem dikkat edilmesi gereken noktalardandır.
Okul öncesi eğitim kurumunda eğitimin temellerinin atıldığı dönemde öğrenci kişilik hizmetlerini profesyonel olarak sunan psikolojik danışman/psikolog bulunması sürecin sağlıklı ilerlemesi için önemli bir etkendir.
Hazırlanan okul programının hazırlanması, uygulanması ve değerlendirme aşamalarında bazen aktif bazen gözlemci olarak bulunması, öğrenci ile birebir iletişimde bulunan kişilerle belirli zaman aralıklarında yaptığı görüşmeler öğrencinin objektif olarak değerlendirilmesi ve gerekli olan desteklerin sağlanması açısından önemlidir.
Okul öncesi eğitimi kurumunun eğitim programını uygularken kullan programın işlevselliğini önemli derecede etkileyen faktörlerdendir. Öğrencilerin etkinliklerini uyguladıkları sınıfları etkinliğe göre düzenlenmesi önemlidir. Etkinliklerde açık ve kapalı alanın kullanımı, oyun alanlarının öğrencilerin yaratıcılığını destekleyecek oyuncak ve materyallerle düzenlenmesi önemli olan bir diğer etkendir
4- Eğitim Programı
Okul öncesi eğitim kurumlarının tümü Milli Eğitim Bakanlığının her eğitim öğretim döneminde yayınlanan programa göre düzenleyip uygulamak zorundadır. Bu programın yanında ek olarak sunulan okulun kendi eğitim sunumuna göre uyguladığı ek programlar da olabilir (Waldorf, Orman pedagojisi, Montessori, Reggio Emilia, Demokratik Okullar). Okul öncesi eğitim kurumunda uygulanan eğitim programın hakkında bilgi edinmek, süreç içerisinde işlevselliğine dair dönütlerde bulunmak önemlidir. Alternatif programları uygulayan okullarda bulunan sınıf öğretmenlerinin uygulanan programa olan bakış açısı, hakimiyeti, uygulama biçimi programın benimsenmiş olması önemli noktalardan biridir. Tüm bunlara ek olarak eğitim programında bulunan sportif faaliyetler, akıl ve zeka oyunları, sanat etkinlikleri, doğa ve sosyal çevre gezilerinin bulunması erken çocukluk döneminde desteklenmesi bakımından önemlidir.
5- Mutfak/ Yemekhane
Okul öncesi dönemde öğrencilerde gelişim dönemine bağlı olarak hızlı büyüme ve gelişme nedeniyle dengeli ve düzenli beslenmeye duyulan ihtiyaç artmaktadır. Erken çocukluk döneminde öğrencilerin kemik, kas, diş, beyin, sinir sistemi ve dolaşım siteminin tüm organlarının büyüyüp gelişmesi söz konusudur. Bu süreçte besin ürünlerinde düzenli ve dengeli tüketimi gelişimini olumlu yönde destekleyecektir.
Gelişim dönemine göre olan beslenme alışkanlıklarına göre katı-sıvı tüketimi, kaşık çatal kullanımı, bardak kullanımı gibi becerileri kazandıkları dönem olmaktadır. Öğrencinin gelişim sürecinde yeterli ve düzenli beslenmenin yanında mevsime uygun beslenecekleri nitelikli beslenme menüleriyle beslenme alışkanlıklarını erken gelişim döneminde sağlıklı olarak oluşturulması sağlanacaktır. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları öğrencinin zihinsel, bedensel, sosyal gelişim alanları üzerinde önemli bir rol oynamaktadır.
Kurumun aşçısının bulunması, taze ve temiz yemek sunumu, porsiyonların öğrencinin bulunduğu gelişim seviyesine göre düzenlenmesi, yemek saatlerinin belirli olması, yapılan yemeklerden düzenli olarak tüketmesi hedeflenen noktalardan olmalıdır.