OKUL ÖNCESİ DÖNEMDEKİ ÇOCUKLARIN TOPLUMSAL CİNSİYET KALIP YARGILARI

Okul öncesi dönem; çocuğun bireysel farklılıklarını ortaya koyduğu,  gelişimsel özelliklerini sergilediği ve tüm gelişim alanlarının desteklediği bir dönemi kapsar. Kişiliğin temelleri bu dönemde atılmakla birlikte; çocuk, çevreyle de etkileşim içerisindedir. Aile üyelerini gözlemler, cinsiyet farklılıkları ve toplumsal cinsiyet kavramlarını anlamlandırmaya başlar.

            Toplumun bireylerden cinsiyetine uygun olarak sergilemesini beklediği davranış ve göstermesini istediği özellikler sonucunda kişilerin toplumsal cinsiyetinin oluştuğu belirtilmektedir (Cengiz, 2013). Toplumsal cinsiyet; toplumsal cinsiyet rollerini ve kalıp yargıları da beraberinde getirmektedir. Bu kalıp yargılar, toplumun değerlerini göz önünde bulundurarak kadına ve erkeğe yüklenen rolleri içerir (Heimer ve De Coster, 1999).

Toplumsal cinsiyet rollerinin ve kalıp yargıların oluşmasındaki en önemli etken şüphesiz ailedir. Bakım verenler, kız çocuklarına renkli tokalar takmakta, oyuncak olarak bebekler almakta; erkek çocuklarına ise arabalar alıp, daha fazla fiziksel oyunlar oynamaktadır. Bu süreçte çocukların, çevrenin ve ailenin beklediği davranışları sergileyerek toplumsal cinsiyet kalıp yargılarını edindiği belirtilmektedir (Kaçar, 2019). Çocuğun kişiliğinin, değerlerinin, toplumdaki yerinin, diğerleriyle olan ilişkisinin ve iletişiminin sağlıklı gelişmesi adına birtakım önlemler alınmalıdır.

Bu noktada ebeveynlerin, cinsiyetlerini gözetmeksizin çocuklarına eşit görev ve sorumluluklar vermeleri, kıyafet ve oyuncak seçimlerini destekleyerek, oyuncak seçiminde özgür bırakmaları gerekmektedir. Eğitimciler ise; sınıf içerisinde çocuklara cinsiyet farklılıklarını içermeyecek şekilde görev ve sorumluluklar vermeli, oyun ve oyuncak seçimlerinde kalıp yargıları öne çıkarmayacak şekilde kullanmalı ve kullanmaya teşvik etmelidir.

 

KAYNAKÇA

Cengiz, A. (2013). Kadın ruh sağlığı ve toplumsal cinsiyet; Antalya ilinde bir klinikte uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.

Heimer, K. ve De Costar, S. (1999). The gendering of violent delinquency.Criminology, 37(2), 277318

Kaçar, E. (2019). 48-72 Aylık Çocukların Toplumsal Cinsiyet Kalıp Yargıları İle Ebeveynlerinin Toplumsal Cinsiyet Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya