ÇOCUKLARDA MAHREMİYET

 Çocuk gelişiminde öz güvenli ve  sağlıklı kişisel gelişime sahip çocuklar yetiştirebilmek için mahremiyet eğitimi oldukça önem taşımaktadır. Mahremiyet eğitimi olarak adlandırdığımız “özel bölge eğitimi” çocuğun bireysel ve diğer insanların özelinin farkına varması, kendi özel alanını koruması, diğer insanların özeline saygı duyması, kendi ile çevresi arasında sağlıklı sınırlar çizmesi, istemediği her dokunuş ve talebe hayır diyebilme özgürlüğüne sahip olduğu bilgilerini içerir. Mahremiyet eğitimini ileri yaşlara bırakmak yanlış bir düşüncedir. Çünkü bu eğitimin verilmesi çocuğun ruhsal ve cinsel açıdan korunması adına önem arz etmektedir. Bu eğitime 3 yaş civarında çocukların cinsel bölgelerine ve farklılıklara meraklı oldukları dönemlerde başlanabilir. Eğitimi desteklemek amaçlı erken yaşlarda tuvalet alışkanlığı, vücut temizliği ve giyinme gibi öz bakım becerileri kazandırılarak mahremiyetlerini korumaları kolaylaştırılmalıdır.

   Adım adım korku ve endişe yaratmadan, günlük yaşamın bir seyri içinde doğal olarak verilecek şekilde herkesin kişisel bir alanı olduğu, bu alanın vücudumuzu ve onun etrafını kapsadığı, bedenimizin sadece bize ait olduğu anlatılarak konuya giriş yapılabilir. Vücudumuzda yer alan özel bölgelerimizin iç çamaşırları ile kapalı olan bölgelerimizin oluşturduğu ve bu bölgelerimizin üzerimizi değiştirdiğimiz, duş aldığımız ve tuvalete gittiğimiz zamanlar hariç her zaman kıyafetler ile kapalı olması gerektiğinden söz edilmelidir. Özel alanların başkalarından gizlenmesiyle birlikte ihtiyaç durumunda yalnızca anne, baba, öğretmenin temizlemek, kıyafet değiştirmek ve yanında ebeveynleri olduğu sürece doktorun sağlık için özel bölgelere dokunabilecekleri ve görebilecekleri anlatılmalıdır. Çocuğa bedenine dokunulmasını istemediği durumlarda itiraz etme hakkı tanınmalı ve anlatılmalıdır. Eğer yapmalarını istemiyorlarsa, onlara ‘Hayır’ demeleri gerektiği öğretilmelidir. Mahremiyetlerine yönelik kendilerini rahatsız hissettikleri durumları ebeveynleriyle veya güvendikleri bir yetişkinle paylaşmaya teşvik edilmelidirler.

   Çocuğun kendi mahremini/özel alanını koruyabilmesi adına öncelikle bu alanı çocuğa doğru ve dikkatli bir şekilde tanımlamak gerekir. Özel bölgelerin isimlerini söylemekten çekinilmemelidir. Nasıl ki çocuklara kol, bacak gibi beden farkındalığı kazandırıyorsak, çocuklar özel bölgelerini isimleri ile bilirlerse, başlarına gelen olumsuz durumları rahatlıkla anlatabilirler. Bu bölgeleri; dudak, göğüsler, popo ve bacak arasında yer alan kısımlar oluşturmaktadır. Çocukların duygusal gelişimi için özel bölgelerimizin ayıp, yasak veya komik bölgelerimiz olmadığını tıpkı vücudumuzun diğer bölgelerimiz gibi benimseyerek sevmemiz gerektiğinden bahsedilmelidir.

Örnek ebeveynler

   Çocuklarımıza öğretmek istediğimiz her davranışı yetişkinler olarak önce bizlerin uygulaması ve örnek olması gerekmektedir. Ebeveynler çocuklarının yanında kendi mahremiyetlerini koruyarak örnek olmalıdır. Çocukların odaları gibi kişisel alanlarına girerken haber verilerek rızaları gözetilmelidir. Bununla paralel olarak başkalarının odalarına girerken izin almaları gerektiği öğretilmelidir. Öpmek, sevmek, yıkamak gibi nedenlerle isteği dışında çocuğa zorlayıcı yaklaşımlarda bulunmak  korunma reflekslerinde zedelenme meydana getirebilir. Yetişkinlerin çocuğa dokunacağı durumlarda ona nedenini açıklayarak yaklaşması ve müsaade istemesi gereklidir. Ebeveynlerinden izinsiz olarak tanıdığı veya tanımadığı kişilerle bir yere gitmemeleri ve onlardan bir şey almamaları gerektiği anlatılmalıdır.