Samsun
Çocuk ve Spor
Uzmanların yaşa göre aktivite ve spor önerileri şöyle:
Bebeklik (0-2 yaş): Serbest oyun
Erken çocukluk (3-5 yaş): Yürüme, koşma, yüzme, fırlatma, yakalama
Çocukluk (6-9 yaş): Yüzme, koşma, jimnastik, giriş düzeyinde futbol, basketbol
Geç çocukluk (10-12 yaş): Giriş düzeyinde futbol, basketbol, güreş ve diğer temas sporları
Sporun Yararları:
Vücudun kontrolü ve fiziksel yeteneklerin gelişiminde,
Hareket kabiliyetini anlama ve değerlendirmede,
Aktif yaşam stili kazandırmada,
Entelektüel gelişime katkı sağlamada,
Kendine güveni geliştirmede,
Yaratıcılığı geliştirmede,
Obeziteyi önlemede,
Bağışıklık sistemini güçlendirmede,
Büyüme ve gelişmenin daha iyi olması,
İleride oluşabilecek hastalık risklerini azaltma,
Vücut sağlığının olumlu etkilenmesi,
Fiziksel uygunluk sağlanması,
Kemik yoğunluğunun artırılması,
Fiziksel yeteneklerin gelişimi,
Kişisel ve sosyal gelişime katkı sağlama,
Stresle baş edebilme yeteneğini kazanma,
Ruhsal iyilik ve gelişme, kendini daha iyi hissetme,
Bir konuya yoğunlaşma (konsantrasyon) yeteneğini kazanma,
Hoşgörü, iyi iletişim, saygı duyma, kendini tanıma, hedef koymayı öğrenme, zaman yönetimi becerisi kazanma, zorluklarla mücadele yeteneği kazanma, takım çalışmasını öğrenme gibi birçok olumlu kişilik özellikleri kazanma,
Kötü alışkanlıkların edinilmesini önleme,
Çocukluk Döneminde Düzenli Egzersizin Yararları
Kilo Kontrolü
Ülkemizde obezite (şişmanlık) oranı erkek çocuklarda , kızlarda ,5 kadardır. Bu durum hipertansiyon, zararlı kan yağlarında yükseklik, Tip 2 diyabet (Şeker hastalığı), büyüme hormonu salgılama bozuklukları ve solunumsal ve ortopedik problemlerle karşılaşma riskini artırmaktadır. Bu nedenle çocukluk ve ergenlik çağında obezite ile yapılacak mücadele erişkin yaşlardaki sağlık açısından da çok önemli sayılmaktadır.
Kemik Yoğunluğunun Artırılması
Düzenli egzersizlere çocuk yaşlarda başlanması osteoporoz (kemik erimesi) riskini azaltmakta ve 25-30 yaşta erişilen zirve kemik yoğunluğu düzeyinin daha yüksek olmasını sağlamaktadır. Bu durum yaşın ilerlemesiyle oluşan gerilemeye rağmen kemik yoğunluğunun daha iyi düzeyde tutulmasını sağlayacaktır. Çocukluk ve ergenlik döneminde egzersiz yapan bayanların menopoz sonrası dönemde kemik erimesine bağlı kırık risklerinin daha az olduğu gösterilmiştir.
Kalp-damar Sağlığının Korunması
Düzenli egzersiz alışkanlığının kazanılması kalp-damar sağlığı ile ilgili risk faktörlerini olumlu etkileyerek koruyucu olmaktadır. Çocukluk döneminde düzenli egzersiz yapan bireylerin erişkin yaşlarda sigara içme oranının % 20,5 daha az olduğu gösterilmiştir.
Ruhsal İyilik ve Gelişme
Düzenli egzersiz ile stresle daha kolay başa çıkılabildiği bilinmektedir. Çocuklarda bireysel etkinlik, kendine güven ve fiziksel hakimiyet duygularında gelişme olmaktadır. Çocuğun sportif ortamla birlikte yaşadığı sosyal etkileşim, bir gruba ait olma hissi ve paylaşmayı öğrenme, ruhsal durumu olumlu etkilemektedir.
Çocuklarda normal büyüme ve gelişmenin izlenmesi normalden sapmaların belirlenmesini ve böylece hastalıkların erken tanısını ve önlenmesini olanaklı kılar. Düzenli ve birbirlerini izleyen ölçümler tek ölçümlerden çok daha yararlıdır. Böylece çocuğun kendine özgü büyüme grafiğinden sapmalar belirlenebilir.
Çocuk ve Sanat
Sanat eğitimi çocukların gelişimine uygun oyuncak seçme gibi bir mantıkla düzenlenmelidir. Oyuncak alırken oyuncağın çocukların gelişimine uygunluğu ekonomikliği, dayanıklılığı ve güvenirliğine dikkat edilmesi gibi aynı özellikler sanat eğitiminde de göz önüne alınabilir. Sanat eğitiminde etkinliklerin tıpkı oyuncaklar gibi çeşitlendirilmesi veya farklı şekillerde yapılması çocukların ilgisinin artmasını sağlayacaktır.
Çocukların sanatsal ifadeleri yaşantıları doğrultusunda olmaktadır. Çocuk ne kadar yaşantısı varsa çalışmalarını da o kadar çeşitlendirebilmektedir. Çocukların bakış açısını genişletmek amacıyla farklı yaşantılar edinmeleri gerekmektedir. Bahçe, doğa, müze, sergi, hayvanat bahçesi, park vb. yerlere geziler düzenlenerek çocukların yeni deneyimler edinmeleri sağlanabilir.
Sergiler düzenlenebilir; çocukların yapmış olduğu çalışmalar düzenli aralıklarla sergilenebilir, bu sergilere aileler davet edilerek çocuklarının çalışmaları hakkında bilgi sahibi olmaları sağlanabilir.
Resim sergileri gezilebilir: Şehir içinde yapılan resim sergileri takip edilerek çocuklarla birlikte bu sergilere gidilebilir. Bu sergiler çocukların farklı bir bakış açısı kazanmalarını sağlayacaktır.
Anne baba olarak çocuğunuzun sanatla ilgilenmesini istiyorsanız, önce kendinize birkaç soru sormalısınız.
• Çocuğunuzun neye ilgisi var? Resim, müzik veya dans becerilerini gözlediğimde onun en çok ne yaparken keyif aldığını görüyorsunuz?
• Çocuğunuzun yaşı bu etkinliğe uygun mu? Sanatçılar ve sanat eğitmenlerinin bu konudaki görüşleri nedir?
• Çocuğunuzun duygusal, sosyal ve fiziksel gelişimi, kişiliği nasıl bir yönlendirme gerektiriyor? Çocuğunuz bireysel etkinliklerden mi hoşlanıyor, yoksa bir grubun içinde mi kendini daha iyi hissediyor?
• Acaba çocuğunuzu yönlendirdiğiniz sanatı isteğinize göre mi seçtiniz? Belki de sizin yapamadıklarınızı o yapsın istiyorsunuz.
• Çocuğunuzu resim/müzik/dansa yönlendirirken ebeveyn olarak sizin beklentileriniz nedir? Ailenize bir sanatçı mı gelsin istiyorsunuz, yoksa hayatında sanatın var olduğu, estetik duygusu gelişmiş bir kişi mi yetiştirmeyi diliyorsunuz?
Sanatın Çocuklar Üzerindeki Etkisi
Çocukların sanatla ilgilenmeleri iki şekilde olabilir. İlkinde çocuğun özel yeteneği doğrultusunda sanatçı olarak yetiştirilmesi ve sanat etkinlikleri ile yoğun olarak ilgilenmesi, etkinlikle ilgili ders almasından bahsedebiliriz. Böyle bir deneyim için mutlaka çocuğun neye ilgisinin olduğu belirlenmelidir. Çünkü sanatçı olmak uzun ve emek isteyen bir yoldur.
İkinci yol ise sanatın etkinlikler yolu ile çocuğun hayatında var olmasıdır. Resim, müzik, dans, tiyatro gibi etkinliklerin çocuğun dünyasına katkısı büyüktür. Bu etkinlikler çocuğun;
• Kendini tanımasına yardım eder.
• Hayal dünyasını geliştirir.
• Duygularını rahatça ifade etmesine imkân tanır.
• Farklı bakış açılan geliştirebilmesine yardımcı olur.
• Beden, zihin ve ruh sağlığını olumlu etkilenir.
• Olumlu bir benlik algısına sahip olmasını sağlar.
• Özgüvenini geliştirir.
• Sosyal becerilerini geliştirir.
• Duygusal zekâsını besler.
• Okul başarısını olumlu etkiler.
• Sağlam bir kişilik geliştirmesine katkıda bulunur.
Okul Öncesi Dönem Çocuğunun Sanata Dair Becerileri
Okul öncesi dönem çocuğun meraklı keşifler yaptığı, ilgisini çeken her nesne ile oynadığı ve yaratıcılığını en rahat kullandığı dönemdir. Bu dönemde çocukların kafalarında şemalar, ön yargılar, katı kurallar henüz oluşmadığından yaratma süreci en verimli sonuçlarını verir.
Kutulardan, kâğıtlardan değişik ürünler yaratmak, nesneleri her zamanki fonksiyonlarından farklı kullanmak, kağıt ve boyalarla kendine özel resimler çizmek, dans etmek, müzikle ritmi tutmak bu dönemde gözleyebileceğimiz beceriler arasındadır. Bu dönemde sanata yatkın olmak veya sanatçı ruhuna sahip olmaktan çok, çocuğun yaratıcılığını rahatlıkla kullanmasını, kendine özgü ürünler ortaya koymasını, etrafında gördüklerine kişisel özelliklerini katarak farklı bir açıdan bakabilmesini desteklemek, çocuğun sanata atacağı ilk adımlardır.
Bu yaş çocuklarını,
• Değişik nesneler, müzik türleri, ritimler ile tanıştırarak, yaratıcılıklarını destekleyebilir,
• Tanıştırdığınız sanatın hangi yönünden keyif aldığını gözlemleyebilir,
• Çocukta parıldayan bir yetenek ışığı aramak yerine, onun kendi gelişimi içinde hangi dalda yol almak istediğini gözlemleyebilir,
• Yuvaya gidiyorsa eğitimcilerinden fikir alabilirsiniz.
Çocuğunuzun sanatın olumlu etkilerinden yararlanması için anne baba olarak yapabilecekleriniz:
• Çocuğunuzun erken yaşlardan itibaren sanatla iç içe olmasını sağlayın.
• Tiyatro dans gösterileri, resim sergileri ve konserlere hayatınızda yer verin.
• Evde sanat malzemeleri bulundurun. Okulla ilgili proje ödevlerinde bu tür malzemeleri kullanmaktan çekinmeyin. Ev içinde değişik sanat uygulamalarını ailece yapın.
• Bol bol müzik dinleyin.
• Basit ama işlevsel müzik aletlerini tecrübe etmesine imkan tanıyın.
• Müze ve sergi gezileri yaptırın, ancak bu gezilerin çocuğun yaş ve gelişim seviyesine uygun olmasına özen gösterin.